អំពើហិង្សា និងការគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍
ថ្ងៃនេះ វត្តី និងធីតា មិត្តភក្តិរបស់នាងជជែកគ្នាអំពីអំពើហិង្សា និងការគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍
ធីតា៖ សួស្តី វត្តី!ធីតា
វត្តី៖ សួស្តី ធីតា!វត្តី
ធីតា៖ វត្តី តើឯងសុខសប្បាយជាទេ។
វត្តី៖ គ្នាសុខធម្មតាទេ ហើយថ្ងៃនេះគ្នាមានរឿងចង់សួរឯងបន្តិច!
ធីតា៖ បានតើវត្តីបើឯងមានរឿងអីចង់សួរ ក៏សួរមកចុះ។
វត្តី៖ ធីតាគ្នាឆ្ងល់ថា តើសកម្មភាពហិង្សាមានអ្វីខ្លះទៅ?
ធីតា៖ អ៎រ! វាជាសកម្មភាពហិង្សាដោយប្រើពាក្យសម្តី កាយវិការ ឬរូបភាពដែល មិនគប្បីរបស់ដៃគូឬក្រុម ក្នុងគោលបំណងដើម្បីសម្រេចការរួមភេទឬបង្កឱ្យភាគីម្ខាងទៀត ឈឺចាប់។
វត្តី៖ មូលហេតុអ្វីទៅដែលបង្កឱ្យមានអំពើហិង្សាផ្លូវភេទធីតា?
ធីតា៖មូលហេតុដែលបង្កឱ្យមានអំពើហិង្សាផ្លូវភេទមាន ការមិនគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក ការមិនយល់ដឹងពីសិទ្ធិផ្លូវភេទ ការសេពគ្រឿងស្រវឹង ឬគ្រឿងញៀន វប្បធម៌ ឬជំនឿមិនសមហេតុផល សង្គមឱ្យតម្លៃលើបុរស ចាត់ទុកអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារជារឿងធម្មតា។
វត្តី៖ អ៎រ! ចឹង ដើម្បីបង្ការអំពើហិង្សាផ្លូវភេទ តើយើងត្រូវបង្កើនការយល់ដឹងអ្វីខ្លះ?
ធីតា៖ ដើម្បីបង្ការអំពើហិង្សាផ្លូវភេទ យើងត្រូវបង្កើនការយល់ដឹងពីសិទ្ធិផ្លូវភេទតាមរយៈ ការអាន ស្តាប់ព័ត៌មាន គោរពគ្នាដោយស្តាប់ហេតុផលនិងយោគយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក ត្រូវវិភាគនិងពិចារណាឱ្យបានហ្មត់ចត់មុននឹងជឿលើការអូសទាញរបស់នរណាម្នាក់ និង បង្កើនការគោរពច្បាប់ប្រឆាំងរាល់ទម្រង់នៃការរើសអើងនិងអំពើហិង្សាផ្លូវភេទ។ យើងត្រូវ គោរពសិទ្ធិនិងការប្រព្រឹត្តទៅលើទំនោរផ្លូវភេទរបស់មនុស្សដោយស្មើភាពគ្នានៅក្នុងសង្គម ។
វត្តី៖ ចុះអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារសំដៅលើអ្វីទៅ!
ធីតា៖អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ គឺសំដៅលើការរំលោភបំពានផ្លូវកាយ ផ្លូវភេទ ផ្លូវចិត្ត រួមមានការ ប្រមាថមាក់ងាយ ការគំរាមកំហែង និងការដាក់ឱ្យនៅឯកោម្នាក់ឯង និងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តដោយមនុស្សម្នាក់ ឬច្រើននាក់ ដើម្បីត្រួតត្រាទៅលើមនុស្សផ្សេងៗទៀត ដែលកំពុងរស់នៅក្នុងគ្រួសារ។ អំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារមានបួនប្រភេទ!
វត្តី៖ ចឹងផង! ចុះអំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារបួនប្រភេទហ្នឹងមានអ្វីខ្លះទៅ?
ធីតា៖ មានដូចជា អំពើហិង្សាផ្លូវកាយ ៖ គឺជាសកម្មភាពទាំងឡាយណាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់រូបរាងកាយ ទោះមានស្នាម មុតក៏មានស្នាមដូចជាវាយនឹងដំបង ទះកំភ្លៀង ទាត់ធាក់ កាប់ ចាក់ បាញ់ ដុត ធ្វើឱ្យថប់ដង្ហើម។ល។
អំពើហឹង្សាផ្លូវចិត្ត ៖ គឺជាសកម្មភាពទាំងឡាយណាធ្វើប៉ះពាល់ដល់ផ្លូវចិត្តដែលគេមិនអាចទទួលយកបានដូចជា ការប្រើពាក្យសំដីជេរប្រមាថ គំរាមកំហែង ដកហូតសិទ្ធិសេរីភាព។ល។
អំពើហឹង្សាផ្លូវកាយ ៖ គឺជាសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផ្លូវចិត្ត តាមរយៈការ រំលោភផ្លូវភេទ ការធ្វើអាស្រូវអាសអាភាស ការបៀតបៀនកេរ្តិ័ភេទ, ដូចជា ប្ដីបង្ខំរួមភេទ (រំលោភ) ប្រពន្ធ ឬសាកបោសអង្អែលដែលធ្វើឱ្យបានការរំជួល ដល់កេរ្ត៏ភេទ ឪពុកបង្ហាញ(ពន្យល់បន្ថែម)រឿងអាសអាភាសឲ្យកូនឃើញ។ល។
អំពើហិង្សាផ្នែកជីវភាពសេដ្ឋកិច្ច ៖ គឺជាសកម្មភាពបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ បិទសិទ្ធិក្នុងការរកប្រាក់ចំនូល និងចូលរូមចាត់ចែងលើទ្រព្យសម្បត្តិដូចជា បោកចានឆ្នំាង លូចលក់ម៉ូតូ មិនឲ្យទៅធ្វើការរកប្រាក់ចំណូលជាដើម។
វត្តី៖ អរគ្នាយល់ហើយចឹង! ចុះគេត្រូវធ្វើយ៉ាងមិចដើម្បើគ្រប់គ្រងកំហឹងនោះបាន!
ធីតា៖ នែ៎! វត្តី មនុស្សតែងតែមានប្រតិកម្មអារម្មណ៍កើតឡើងនៅពេលប្រឈមនឹងរឿងរ៉ាវអ្វីមួយ។ នៅពេលប្រតិកម្មនៃអារម្មណ៍មានលក្ខណៈខ្លាំងក្លាពេក អាចបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់ទាំងផ្លូវចិត្តនិងផ្លូវកាយ។ ហើយថ្ងៃនេះគ្នានឹងបង្រៀនឯងពីរបៀបគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍។ស្ដាប់ណាវត្តី ដើម្បីគ្រប់គ្រងកំហឹង ឬអារម្មណ៍ពិបាកៗ។
វត្តី៖ ល្អណាស់ធីតា ចឹងឯងឆាប់និយាយមកគ្នាចាំស្ដាប់!
ធីតា៖ យើងមានវិធីបីជំហានដូចខាងក្រោម ៖
- ជំហានទី១ ៖ សួរខ្លួនឯងថា តើខ្ញុំកំពុងមានអារម្មណ៍ដូចម្ដេច? ខ្ញុំកំពុងតែខឹង ឬកំពុង ស្អប់…….។ រួច ខ្ញុំចាំបាច់ត្រូវទទួលស្គាល់អារម្មណ៍នោះ
- ជំហានទី២៖ ហេតុអ្វីបានជាខ្ញុំមានអារម្មណ៍បែបនេះ? តើមានរឿងអ្វីកើតឡើង?
- ជំហានទី៣៖ ជ្រើសរើសសកម្មភាពណាដែលធ្វើឱ្យខ្ញុំមានអារម្មណ៍ល្អប្រសើរជាងមុនដោយមិនបង្ក ការឈឺចាប់ដល់អ្នកដទៃ និងខ្លួនឯង មានន័យថាសម្រេចចិត្តជ្រើសរើស សកម្មភាពវិជ្ជមាន។
វត្តី៖ ហើយចុះធីតា! ឥទ្ធិពលរបស់អារម្មណ៍ទៅលើការគិតនិងអាកប្បកិរិយានឹងមានន័យដូចម្តេច?
ធីតា៖ នែធីតា! អារម្មណ៍ គឺជាសភាពចិត្តរបស់មនុស្សដែលឆ្លើយតបទៅនឹងហេតុការណ៍ដែលបានកើត ឡើងមកលើយើង។ អារម្មណ៍មានឥទ្ធិពលទៅលើការគិតនិងអាកប្បកិរិយារបស់មនុស្សម្នាក់ៗ។ ពេលដែលប្រតិកម្មអារម្មណ៍កើតឡើង ធ្វើឱ្យមនុស្សចាប់ផ្តើមមានការពិតអ្វីមួយ បន្ទាប់មក បញ្ចេញអាកប្បកិរិយាឆ្លើយតបទៅនឹងអារម្មណ៍និងការពិតនោះ។
វត្តី៖ ចឹង តើមនុស្សម្នាក់ៗអាចបដិសេធអារម្មណ៍របស់ខ្លួនបានទេ។
ធីតា៖ មនុស្សម្នាក់ៗមិនអាចបដិសេធអារម្មណ៍របស់ខ្លួនបានទេ អារម្មណ៍គឺអារម្មណ៍។ ប៉ុន្តែ មនុស្សម្នាក់ៗអាចមានជម្រើសក្នុងការឆ្លើយតបទៅកាន់អារម្មណ៍ទាំងនោះ។មានវិធីសាស្ត្រជាច្រើនដែលអាចប្រើប្រាស់ដើម្បីគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍ ហើយវិធីសាស្ត្រទាំងនោះ អ្នកអាចធ្វើបានដោយខ្លួនឯង ឬអាចស្វែងរកជំនួយពីអ្នកដទៃ។
វត្តី៖ តើមានវិធីសាស្ត្រគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍ដែលទេធីតា?
ធីតា៖ មែនហើយវត្តី តែវិធីសាស្ត្រគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍ដែលត្រឹមត្រូវ គឺជាវិធីសាស្ត្រទាំងឡាយណាដែលមិន ប៉ះពាល់ដល់ខ្លួនឯងនិងអ្នកដទៃ។
វត្តី៖ ចឹងផងធីតា! តើឯងអាចប្រាប់ពីវិធីទាំងនោះដល់គ្នាបានទេ។
ធីតា៖ បានវត្តី ឯងចាំស្តាប់ណា
- យំ ឬស្រែកនៅក្នុងបន្ទប់ម្នាក់ឯង ទីវាល លើភ្នំ ឬនៅឆ្នេរសមុទ្រ
• ស្តាប់តន្ត្រី ច្រៀង រាំ ឬមើលកម្មវិធីកំសាន្តនានា
- លេងកីឡានិងហាត់ប្រាណ
- ដំណើរកំសាន្ត (ម្នាក់ឯង ជាមួយមិត្តភក្ដិ ឬជាមួយក្រុមគ្រួសារ)
- រក្សាទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកដទៃ
- ដកដង្ហើមវែងៗ ឬអនុវត្តលំហាត់ដង្ហើម
- ការធ្វើអ្វីដែលខ្លួនស្រលាញ់ចូលចិត្ត ក៏ជារបៀបមួយដែលអាចជួយអ្នកឱ្យបន្ធូរអារម្មណ៍បានយ៉ាងល្អ។
វត្តី៖ ចុះក្នុងករណី វិធីសាស្ត្រផ្ទាល់ខ្លួនមិនអាចជួយក្នុងការគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍ បានទេនោះធីតា?
ធីតា៖ក្នុងករណី វិធីសាស្ត្រផ្ទាល់ខ្លួនមិនអាចជួយអ្នកក្នុងការគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍បាន ឬការតាន តឹងចិត្តកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ សូមស្វែងរកជំនួយពីមនុស្សដែលអ្នកទុកចិត្តនិងអ្នកជំនាញឯកទេសសុខភាពផ្លូវចិត្ត។ ការស្វែងរកជំនួយមិនមែនមានន័យថាអ្នកជាមនុស្សទន់ខ្សោយនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាបង្ហាញពីភាពរឹងមាំរបស់អ្នកក្នុងការជួយខ្លួនឯង។
វត្តី៖ ហើយចុះតើយើង ស្វែងរកជំនួយពីមនុស្សដែលយើងទុកចិត្តនិងអ្នកជំនាញឯកទេសសុខភាពផ្លូវចិត្តយ៉ាងមិចទៅ។
ធីតា៖ មនុស្សដែលអ្នកទុកចិត្តមានដូចជា: មិត្តភក្តិ សមាជិកគ្រួសារ មនុស្សជាទីស្រលាញ់ ចាស់ ព្រឹទ្ធាចារ្យ គ្រូបង្រៀន...។អ្នកជំនាញឯកទេសសុខភាពផ្លូវចិត្ត : គ្រូពេទ្យឯកទេសវិកលវិទ្យា និងអ្នកប្រឹក្សា ផ្លូវចិត្ត ដែលអាចជួយអ្នកដោះស្រាយបញ្ហាកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។
វត្តី៖ អ៎រគ្នាយល់ហើយ! ចុះទាក់ទងនិងអារម្មណ៍វិញយ៉ាងណាដែរ!
ធីតា៖ទាក់ទងនិងអារម្មណ៍ អារម្មណ៍មានឥទ្ធិពលទៅលើការគិតនិងអាកប្បកិរិយារបស់មនុស្សម្នាក់ៗ។ នៅពេលដែលប្រតិកម្មអារម្មណ៍កើតឡើង ធ្វើឱ្យមនុស្សចាប់ផ្តើមមានការគិតអ្វីមួយ បន្ទាប់ មកបញ្ចេញអាកប្បកិរិយាឆ្លើយតបទៅនឹងអារម្មណ៍និងការគិតនោះ។
វត្តី៖ តើយើងត្រូវធ្វើដូចម្ដេចខ្លះដើម្បីជៀសវាងបញ្ហាផ្លូវចិត្តនេះបាន?
ធីតា៖ ប្រការគួរជៀសវាង ពេលជួបបញ្ហាផ្លូវចិត្តមាន អាកប្បកិរិយាបំផ្លាញខ្លួនឯងដូចជាការប្រើប្រាស់សុរា បារី និងគ្រឿងញៀន ការបើកបរហួសល្បឿនកំណត់ ការធ្វើបាបខ្លួនឯង ឬការផ្តាច់ខ្លួននៅតែម្នាក់ឯង ការគេចវេសពីបញ្ហា និងការបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកដទៃ។
វត្តី៖ចុះធីតា! តើមានវិធីសាស្ត្រគ្រប់គ្រង អារម្មណ៍ដែរឬទេ?
ធីតា៖មានតើវត្តី មានវិធីដែលអ្នកអាចធ្វើបានដោយខ្លួនឯងដូចជាយំ ស្រែកម្នាក់ឯង ច្រៀង មើលកម្មវិធីកំសាន្តនានា លេងកីឡានិងហាត់ប្រាណ ឬវិធីស្វែងរកជំនួយពីអ្នកដទៃដែលអ្នកទុកចិត្តឬពីអ្នកជំនាញឯកទេសសុខភាពផ្លូវចិត្ត។
វត្តី៖ អរគ្នាយល់ហើយចឹង! អរគុណឯងណាស់ដែលបានជួយស្រាយចម្ងល់គ្នា។
ធីតា៖ អើ! មិនអីទេ តែបើឯងមានអ្វីមិនទាន់ច្បាស់ឯងអាចសួរគ្នាបានណាវត្តី!
ប្រភពនិងឯកសារយោង៖
ឯកសារយោង៖ ក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡា សៀវភៅថ្នាក់ទី៧ បោះពុម្ភ ទី៩ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ ជំពូក១ មេរៀនទី១ ទំព័រទី២៥
ទាញយកឯកសារ
អប់រំសុខភាពថ្នាក់ទី៧